Informacje o obiekcie

Opis obiektu

Pierwszy murowany zamek w Legnicy wzniesiony został w czasach księcia Henryka Brodatego, a przed rokiem 1240 istniały już wszystkie zachowane do dziś niekiedy w formie reliktów, jego romańskie budowle.

Są to patrząc od wschodu, tj. głównego wejścia na zamkowy dziedziniec wieża św. Piotra, palatium i wieża św. Jadwigi. Przy palatium w odległości kilku zaledwie metrów znajdowała się kaplica, której relikty kryje dziś specjalny pawilon, a za nią nieco dalej na północ nie istniejąca już wieża Lubińska, w pobliżu której zachował się kilkunastometrowy kawałek pierwotnego muru tarczowego.

Wieżę św. Piotra zbudowano na planie koła, z cegły w układzie wendyjskim. Jej najstarsza, romańska część zachowała się do wysokości 3 piętra.

Pallatium było budynkiem trzykondygnacjowym, wzniesionym z cegły w układzie wedyjskim na planie prostokąta o wymiarach 16 na 62 m. XV wieczne przebudowy całkowicie zatarły jego pierwotny kształt. Zachowały się tylko fragmenty muru między obecnymi oknami, dwustronnie rozglifione okienka czy na wyższej kondygnacji ślady po biforiach i zamurowany otwór świadczący że istniało połączenie między palatium a dwupoziomową kaplicą zamkową.

Wieża św. Jadwigi zamykała układ obronny od zachodu, zbudowano ją na planie koła z cegły w układzie wendyjskim od strony zewnętrznej, w wątku główkowym wewnątrz. Jej najstarsza część zachowała się do wysokości 3 piętra.

W odległości zaledwie kilku metrów od palatium w kierunku północnym znajdowała się kaplica grodowa, dwupiętrowa i skomunikowana z palatium. Składała się z 6-bocznej nawy z 12-bocznym obejściem oraz wydłużonego prezbiterium zamkniętego apsydą. Elementy dekoracyjne wykonano z piaskowca. Jej relikty w postaci muru do wysokości 70 cm i liczne pozostałości detalu architektonicznego odkryto w roku 1963.

Wieża Lubińska była budowlą romańską, na planie kwadratu, nie zachowała się, jej niewidoczne obecnie relikty odkryto wewnątrz ryzalitu północnego w północnym skrzydle obecnych zabudowań zamkowych.

Po wschodniej stronie tej wieży odkryto relikty muru pierwotnego obronnego.

Liczne przebudowy, w celu dostosowania zamku do reprezentacyjnych funkcji jakie pełnił, spowodowały że dziś trudno uzmysłowić sobie jego romańską prowieniencję.

Nie sposób jednak nie zauważyć wendyjskich murów budowli, a tylko rzut oka na rekonstrukcję pałacowej kaplicy uświadamia, że dorównywała ona swoim niemieckim czy czeskim odpowiednikom. Zachowany detal architektoniczny prezentowany zarówno w rezerwacie archeologicznym jak i w muzeach wrocławskich wskazuje, że mamy do czynienia z złożeniem wybitnym, które jak na polskie warunki zachowało się w stopniu zaskakująco dobrym.

Zamek położony jest północno wschodniej, średniowiecznej części zabudowy miasta.

Informacje praktyczne