Opis obiektu
Ufundowany w 1179 roku przez biskupa krakowskiego Gedeona. Składa się z kościoła nawiązującego do tzw. planu bernardyńskiego oraz usytuowanego po południowej stronie kościoła klasztoru.
Kościół pw. św. Floriana zbudowany został na planie bazylikowy o trzech nawach, z transeptem i płytkim, prosto zamkniętym prezbiterium, flankowanym przez prostokątne kaplice umieszczone przy transepcie. To tutaj po raz pierwszy w Polsce zastosowano system sklepień krzyżowo-żebrowych.
W Wąchocku podstawowym materiałem był kamień. Bloki szarożółtego i brunatno-czerwonego piaskowca ułożono pasami, uzyskując w ten sposób interesujący efekt optyczny. Pojawia się również cegła, której użyto do konstruowania części żeber sklepiennych.
Układ klasztoru również oparty jest na schematach wykształconych już w pierwszych klasztorach benedyktyńskich, powstał wokół głównego wewnętrznego dziedzińca - wirydarza, który otacza krużganek komunikacyjny. Składa się z trzech skrzydeł: wschodnie na przedłużeniu południowego transeptu, w którym mieściło się armarium, kapitularz, karcer dla mnichów, klatka schodowa prowadząca na pierwsze piętro, gdzie się znajduje dormitorium, dalej na parterze - audytorium i sala opacka oraz fraternia. Jednokondygnacyjne skrzydłopołudniowym mieści refektarz ogrzewalnię (calefactorium) i kuchnię. Zachodnia część przeznaczona była na magazyny i pomieszczenia konwersów.
Zespół klasztorny cystersów w Wąchocku jest bez wątpienia najlepiej zachowanym romańskim zabytkiem w Polsce, który oparł się zarówno upływowi czasu jak i niszczycielskiej dla polskiego romanizmu sile baroku.
Informacje praktyczne
N: 51.075131
E: 21.015210
ul. Kościelna 14
27-215 Wąchock
świętokrzyskie
starachowicki
