Informacje o obiekcie

Opis obiektu

Budowla z przełomu XI i XII wieku, orientowana, murowana z ciosów piaskowca. Prostokątna nawa zamknięta od zachodu cylindryczną wieżą mieszczącą emporę, od wschodu absydą. Konstrukcja pierwotna zasklepiona w baroku. Wtórna jest północna dobudówka mieszcząca zakrystię.

Obiekt pełni funkcję sakralną w okresie letnim. Według relacji już w roku 1849 był poważnie zdewastowany. Dodatkowo w czasie działań wojennych w latach 1914-15 zniszczona została ściana południowa i absyda. Poddany kilkukrotnym renowacjom. Pierwsza miała miejsce w roku 1911, druga która jeszcze nie zaburzyła pierwotnej bryły kościoła w latach 1924-1926 i wreszcie ostateczny wygląd nadała kościołowi rekonstrukcja prowadzona w latach 1936-1938 z inicjatywy prezydenta Ignacego Mościckiego, według projektu Wilhelma Henneberga. Wprowadzono wtedy wiele elementów obcych wcześniejszej architekturze kościoła - m.in. podwyższono o jedną kondygnację wieżę, w nawie od strony zachodniej na miejscu otwartej arkady wybudowano emporę z tryforyjnymi przeźroczami, a absydę mimo istniejących archiwaliów odtworzono bez dwóch pierwotnie istniejących okien.

Ocenia się, że pierwotny wątek romański murów kościoła obejmuje 50% ścian wieży, 70% ściany północnej, 80% ściany zachodniej i 15% ściany południowej. Z pierwotnej budowli zachowane są tak naprawdę dolne partie wieży, ściana nawy północnej i szereg detali architektonicznych albo wbudowanych w obiekt, rekonstruowane elementy lub umieszczonych w lapidarium w zakrystii.

Bez wątpienie tak daleko posunięta ingerencja w pierwotny wygląd budowli budzi kontrowersje. Można nazywać to kłamstwem historycznym i architektonicznym lub wersją romanizmu wg Wilhelma Henneberga. Kościół św. Idziego jest jednak budowlą niezwykle atrakcyjną (kiedyś klasy zerowej) i robiącą ogromne wrażenie, czemu bez wątpienia pomaga usytuowanie na wzgórzu, jak i użyty do budowy kamień o lekko czerwonawym odcieniu.

Informacje praktyczne