Informacje o obiekcie

Opis obiektu

Zbudowany na przełomie XI i XII wieku, należy do grupy jednoprzestrzennych kościołów emporowych budowanych w ośrodkach władzy kasztelańskiej. Orientowany, jednonawowy, z emporą zachodnią, zamknięty od wschodu apsydą. Wykonany z ciosów lokalnie występującego piaskowca. Wzniesiony jako budowla obronna o grubych murach i wysoko podniesionych, wąskich oknach.

Zachowany bez przekształceń, bryła posiada tylko nieco nadbudowane współcześnie szczyty w celu zwiększenia nachylenia dachu. Pierwotnie zamknięty stropem drewnianym, obecnie ze sklepieniem kolebkowym, błędnie zrekonstruowane na podstawie istniejącego tam kiedyś XV wiecznego sklepienia burgundzkiego. W latach 50. XX wieku poddany pracom konserwatorskim, które przywróciły świątyni pierwotny, czysto romański wygląd i zapewniły stabilność konstrukcji.

Z elementów architektonicznych zachowane są pozostałości konstrukcji empory w postaci przyściennych filarków i jednego wspornika, pozwalające zrekonstruować jej wygląd, wszystkie, rozglifione okna, zachodni, uskokowy portal z pozbawionym ozdób gładkim tympanonem, a z wyposażenia stipes ołtarza. Według niektórych źródeł z pierwszej budowli pochodzą także fragmenty sklepienia apsydy.

W latach 50. XX wieku odsłonięto na ścianach apsydy, wśród późniejszych zamalowań gotyckich, fragmenty XII wiecznych malowideł romańskich, bardzo słabo zachowanych. Przedstawiają one postacie orantów, których pierwotnie mogło być 12. W literaturze upowszechniony został wizerunek głowy oranta z podniesioną ręką. Ślady polichromii, dziś już nieczytelnej ze względu na niezabezpieczenie odkrycia, znajdowały się również na zewnętrznej ścianie północnej.

Kościół, kiedyś grodowy i parafialny (w 1233 roku odbył się w nim synod biskupów polskich), obecnie pełni funkcję kaplicy cmentarnej. Położony tuż przy drodze szybkiego ruchu Katowice Łódź, jest z niej doskonale widoczny, będąc w nocy efektownie iluminowany.

Informacje praktyczne