Informacje o obiekcie

Opis obiektu

Złożony z kościoła pw. Narodzenia NMP i klasztoru usytuowanego po jego stronie północnej.

Romański kościół opactwa murowany w technice opus emplectum z ciosanych głazów narzutowych różnej wielkości z elementami konstrukcyjnymi z piaskowca dolnośląskiego, realizowany był w dwóch fazach. W fazie I, XII wiecznej, powstała budowla jednonawowa, bez prezbiterium ale za to z transeptem i wieżą zachodnią. Nawę od wschodu zamykała apsyda, a o różnym promieniu apsydy (północna większym, południowa mniejszym) zamykały od wschodu oba ramiona prezbiterium (też różnej długości).

W fazie II, XIII wiecznej, dobudowano prosto zamknięte prezbiterium (usuwając apsydę główną) wraz z zamkniętą apsydialnie kaplicą od północy przylegającą do prezbiterium. Obecna późnogotycka forma prezbiterium jest wynikiem kolejnej przebudowy zapoczątkowanej w roku 1444. Wtedy też podwyższono ściany nawy oraz zbudowano nową wieżę, zachowując jej przyziemia. Jeszcze większe zmiany wprowadził barok, choćby poprzez kaplice św. Benedykta i Matki Boskiej Różańcowej w ramionach transeptu. Barokowy jest też obecny wystrój świątyni.

Jednocześnie już w XII wiecznej fazie budowy zrealizowano wschodnie skrzydło klasztoru, złożone z trzech, najprawdopodobniej piętrowych pomieszczeń, które związane zostały z murami świątyni poprzez kaplicę północną w XIII wieku. Odkryte wokół ślady świadczą, że całe założenie było ufortyfikowane.

W obecnym kościele pierwotne są mury nawy do niemal pełnej wysokości, fragmenty prezbiterium i zakrystii. W trakcie badań archeologicznych pod posadzką natrafiono na fragmenty trzech apsyd. Przyziemie wieży kryje pozostałości krypty, przykrytej czteropolowym sklepieniem wspartym na środkowym filarze.

Relikty przyściennych pilastrów świadczą, że nawa była pierwotnie sklepiona. W ścianie zachodniej zachowała się od strony nawy fragment prostokątnego filara. Komunikację zapewniał zachowany portal południowy kamienny portal.

Od początku istnienia opactwo Lubiniu było znaczącym ośrodkiem kultury. Sprowadzeni tu benedyktyni, stosując się do wymagań reguły zakonu, w XII w. utworzyli skryptorium, w którym przepisywano księgi liturgiczne, roczniki i dokumenty, a w późniejszym okresie przekłady fragmentów Pisma Świętego, zbiory kazań i kroniki zakonu. Z XIII wieku pochodzi zachowany rękopis Rocznika Lubińskiego.

Klasztor położony jest przy drodze 308 z Kościna, na wzgórzu co sprawia, że jest bardzo dobrze widoczny z odległości kilku kilometrów.

Informacje praktyczne